वासिंटन । अमेरिकामा आगामी चार वर्षे कार्यकालको छिनोफानो हुने गरी आज राती राष्ट्रपति निर्वाचन हुँदैछ । निर्वाचनमा वर्तमान राष्ट्रपति तथा रिपब्लिकन उम्मेदवार डोनाल्ड ट्रम्प र पूर्वउपराष्ट्रपति तथा डेमोक्र्याट उम्मेदवार जो वाइडनबीच प्रतिस्पर्धा भइरहेको छ । अमेरिकामा मुलुक बाहिर रहेका नागरिकले समेत मतदानमा भाग लिन सक्ने प्रावधान छ ।
सोही अनुसार करोडौं मानिसले मतदान गरिसकेका छन् । यद्दपी अमेरिका भित्र हुने निर्णायक मतदानले राष्ट्रपतिका उमेदवारको भविश्य निर्धारण गर्नेछ ।
कोरोना महामारीबाट संसारमा सबैभन्दा बढी प्रभावित अमेरिकाको बढ्दो स्वास्थ्य संकट, आर्थिक संकट र जातिय, वर्गिय तथा सामाजिक समस्या सम्बोधनमा जनतालाई आश्वस्त पार्न सक्ने उमेदवारले नै यो पटक निर्वाचन जित्ने छन् ।
कोरोना महामारीबाट संसारमा सबैभन्दा बढी प्रभावित अमेरिकाको बढ्दो स्वास्थ्य संकट, आर्थिक संकट र जातिय, वर्गिय तथा सामाजिक समस्या सम्बोधनमा जनतालाई आश्वस्त पार्न सक्ने उमेदवारले नै यो पटक निर्वाचन जित्ने छन् ।
अमेरिकी राष्ट्रपति पद संसारकै शक्तिशाली पद भएका कारण यो पदका लागि ठूलो प्रतिस्पर्धा हुने गर्छ । संसारभर चासोका साथ अमेरिकी राष्ट्रपतिको निर्वाचनलाई लिने गरिन्छ । यो पटक मत सर्वेक्षणमा वाइडन केही अगाडी देखिएका छन् ।
यद्दपी सर्वेक्षणको विश्वसनीयतामा भने सन् २०१६ कै निर्वाचनमा प्रश्न उठिसकेको छ । यो वर्ष ट्रम्प सर्वोक्षणमा निकै पछाडी थिए । तर, उनले निर्वाचन जितेका थिए । ३२ करोड नागरिक रहेको अमेरिकामा वालिग मताधिकारको संख्या २४ करोड छ । अमेरिकामा १८ वर्ष पूरा भएको नागरिकले मतदान गर्न पाउँछ ।
अमेरिकी राष्ट्रपतीय निर्वाचनमा जनताको प्रत्यक्ष मतसँगै इलोक्ट्रोल कलेजको मत समेत निर्णायक हुन्छ । कूल ५३८ इलोक्ट्रोन मतमध्ये २७० मत ल्याउने उमेदवार राष्ट्रपतिमा निर्वाचित हन्छ ।
सोही व्यवस्था अनुसार जनमत अधिक ल्याए पनि उमेदवार राष्ट्रपति बन्नबाट रोकिन सक्छन् । इलोक्ट्रोल कलेजको गणना गर्दा हरेक राज्यको जनसंख्या, सिनेटरको संख्या र काँग्रेसनल डिष्ट्रिकको समानुपातिक मतका आधारमा चयन गरिन्छ ।