न्यूयोर्क । नेपाली आदिवासीहरुको विविध संस्कृति झल्किने परेडसहित नेपाल आदिबासी जनजाति महासंघ, अमेरिका (फिप्ना)ले न्यूयोर्कको ज्याक्सन हाइटमा ३१ औं विश्व आदिवासी दिवश मनाएको छ ।
अमेरिकाको न्यूयोर्क, न्यूजर्सी, कनेक्टिकेट लगायतका राज्यमा बसोबास गर्ने नेपाली आदिबासी समुदाय तथा अन्य नेपाली समुदायको सहभागीतामा साँस्कृतिक झाँकी सहीतको परेड आयोजना गरि दिवश मनाएको हो । ज्याकसन हाइटको उडसाईड एभन्युको ७२ स्ट्रिटदेखि शुरु भएको परेड ७८ स्ट्रिटको मध्यभागमा निर्माण गरिएको मञ्चमा पुगेर टुंगिएको थियो । सडकमै निर्माण गरिएको मन्चमा विश्व आदिवासी दिवशको विषेश समारोह आयोजना भएको थियो ।
नेपाली महावाणिज्यदूताबास न्यूयोर्कका महावाणिज्यदूत दधिराम भण्डारीको प्रमुख आतिथ्यमा भएको समारोहमा न्यूयोर्क राज्यका एसेम्बली मेम्बर स्टेफन रागा, सिनेटर जोन लु, प्राइमेरी इलेक्टेड काउन्सीले मेम्बर फिल वन, बर्नी चाउ, मेयर कार्यालयका प्रतिनिधि सुकरानी धनपद्, तेन्जीङ छेसाङ लगायतका स्थानीय जनप्रतिधिहरुको सहभागिता रहेको थियो । समारोहमा उज्यालो अभियानका नायक कुलमान घिसिङ, फिप्ना अन्तरगतका १८ जातीय सदस्य संस्थाका प्रतिनिधि, न्यूयोर्कका क्रियाशील नेपाली संघसंस्थाका प्रतिनिधि न्यूयोर्क सिटीका डेमोक्रेटिक पार्टीका ड्रिस्टिक्ट लिडर छेवाङ लामा र विष्णु रानामगर लगायतको विषेश उपस्थिति रहेको थियो ।
बौद्धधर्म गुरु टुल्कु उर्गेन शेर्पाबाट शान्ति प्राथना गरेर शुरु भएको कार्यक्रममा सहभागी अतिथिहरुलाई स्वागत गर्दै फिप्नाका वरिष्ठ उपाध्यक्ष पेमा लामा ह्योल्मोले नेपालका आदिवासी समुदायको भाषा संस्कृति र परम्पराको जगेर्न गर्नको लागि र नयाँपुस्तालाई आफ्नो पहिचान बारेमा दिक्षित गर्नको लागि फिप्नाले आफ्नो गतिविधि गर्दै आएको जानकारी गराए । यस्तै कार्यत्रमका संयोजक पूर्ण पैजामगरले आदिवासीको साँस्कृतिक विविधता देशको धरोहर भएको उल्लेख गर्दै देशलाई चिनाउन महत्वपूर्ण भुमिका खेल्ने यस्ता धरोहरलाई राज्यले संरक्षण गरिनु पर्ने र नयाँ पुस्ताले पनि अंगाल्ने वातावरण निर्माण गरिनुपर्ने बताए ।
सो अवसरमा फिलिपिन्सका आदिवासी समुदायको पहिचान झल्किने नृत्य प्रस्तुत गरेको थियो भने, तामाङ, नेवार, शेर्पा, ह्योल्मो, ढोक्प्या, राई, लिम्बु, गुरुङ, मगर आदि समुदायको परम्परागत संस्कृति झल्किने गीत तथा नृत्य प्रस्तुत गरिएको थियो ।
समारोहमा शुभकामना दिदै प्रमुख अतिथि एवं महावाणिज्यदूत दधिराम भण्डारीले फिप्नाले विश्व आदिवासी जनजाति दिवशका अवसर पारेर आयोजना गरेको यो कार्यक्रमले अमेरिकामा नेपाललाई चिनाउन मद्दत पुग्ने बताउदै यसप्रकारको कार्यक्रमहरु आयोजनाको लागि नेपाल सरकारले संधै प्रोत्सहान गर्ने बताए । आगमी दिनमा पनि फिप्ना तथा यस संस्थासंग आवद्ध सदस्य संस्थाहरुसंग मिलेर महावाणिज्यदूतको कार्यालयले नेपाल प्रवद्र्धनको गतिविधिहरु आयोजना गर्न तयार रहेको समेत उहाँले जानकारी गराए ।
कार्याक्रममा दिवशको अवसरमा विश्वभर छरिएर रहेका नेपाली आदिवासी जनजाति समुदायलाई शुभकामाना दिदै विद्युत प्राधिकरणका पूर्व प्रबन्ध निर्देशक एवं उज्यालो नेपाल अभियानका नायक कुलमान घिसिङले विदेशी भूमिमा पनि नेपाली आदिवासीहरुले आफ्नो परम्परा तथा संस्कृति प्रबद्र्धनका लागि गरिएको कार्यक्रम सराहनीय रहेको बताए । आफुले उज्यालो नेपाल अभियानको क्रममा रहेको चर्चा गर्दै यो अभियानमा जोडेर सबैले सहयोग गर्न अनुरोध गरे । नेपालको विकास सुशासन, संवृद्धि र रोजगार वृद्धिमा सहयोग गर्नकै लागि यो अभियान शुरु गरिएको जानकारी दिदै यो अभियानमा गैर आवसीय नेपाली नागरिकको ठूलो भूमिका रहने भएकोले वदेशको मात्र हैन नेपालमा पनि केही गर्नुपर्छ भन्ने धारणा बनाउन उनले सबैलाई आग्रह गरे ।
कार्यक्रममा न्यूयोर्क राज्यका साँसद स्टेफन रागाले इतिहासमा न्यूयोर्क पनि आदिवासी समुदायकै भूमि रहेको चर्चा गर्दै आदिवासी समुदायको पहुँच र सम्मानमा कमि आउन नहुने बताए । अमेरिकामा नै क्वीन्स काउन्टी सबैभन्दा विविधतले भरिएको रहेको चर्चा गर्दै यस्तो विविधतायुक्त क्षेत्रबाट आफुले राज्य संसदमा प्रतिनिधित्व गर्न पाउदा खुसी लागेको र सबै समुदायको आर्थिक सामाजिक उत्थानका लागि आफु प्रतिबद्ध भएर लाग्ने प्रतिबद्धता जनाए । यस्तै राज्य सिनेटर जोन लुले न्यूयोर्क सिटीमा लामो समयदेखि आफु नेपाली समुदायसंग परिचित रहेको बताउदै नेपालको विविधताले न्यूयोर्क सिटीलाई नै सशक्त बनाएको बताए ।
यसैगरी न्यूयोर्क सिटीका काउन्सील मेम्बरका प्राइमरी विजेता फिल वाङ र बर्नी चाउले हरेक समुदायको भाषा संस्कृति र परम्परा अत्यन्त महत्वपूर्ण हुने भएकोले नयाँ पुस्तालाई पनि ती कुराहरु सिकाउनु र बुझाउनु पर्नेमा जोड दिए । सिटीका मेयर कार्यालय प्रतिनिधिहरु सुकरानी धनपद र तेन्जीङ छेवाङले दिवशको अवसरमा सबैमा शुभाकामना दिदै नेपाली आदिवासी समुदाय र अन्य समुदायसंग मिलेर काम गर्न मेयर कार्यालय तयार रहेको जानकारी गराए ।
कार्यक्रममा फिप्नाका सल्लाहकार डण्डु ढोक्प्या, आदिवासी जनजाति महिला महासंघ अमेरिकाका अध्यक्ष इन्दिरा चोङबाङ, बरिष्ट पत्रकार प्रदिप थापा परियार, वल्र्ड नेता अर्गनाइजेसनका बरिष्ठ उपाध्यक्ष समिर महर्जन लगायतले आदिवासी जनजातिको हक अधिकार र विश्व आदिवासी दिवशको बारेमा धारणा राखेका थिए ।
कार्यक्रम समापन गर्दै फिप्नाका अध्यक्ष तोरण गरुङले जुनसुकै भुमिमा रहेपनि आफ्नो भाषा संस्कार संस्कृतिलाई नभुलौ भन्ने सन्देश सहीत यो कार्यक्रमको आयोजना गरेको बताए । आदिवासी जनजातिको अधिकार सुरक्षित गर्नका लागि नेपालमा गणतन्त्र, समावेशीता तथा धर्म निरपेक्षतालाई प्रभावकारी कार्यान्वयनको खबरदारी समेत कार्यक्रमको उदेश्य भएको उनको भनाई थियो । प्रवासमा रहेर पनि आदिवासी जनजातिको भाषा धर्म संस्कृति जगेर्ना गर्नु हाम्रो जिम्मेवारी रहेको बताउदै यसका लागि अमेरिकाको स्थानीय तथा राज्य तहमा जनप्रतिनिधि तथा सरकारी तहमा प्रतिनिधित्वको लागि पहल र प्रयास गर्नुपनि फिप्नाको उदेश्य रहेको अध्यक्ष गुरुङले बताए ।
फिप्नाद्वारा सम्मान
३१ औं विश्व आदिवासी दिवशको अवसर पारेर यो वर्ष नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ अमेरिका फिप्नाले आदिवासी समुदायको विभिन्न क्षेत्रमा विषेश योगदान पुर्याएका तीन जनालाई सम्मान गरेको छ । सम्मानित हुनेहरुमा संचारकर्मीद्वय मच्छेदेवी गुरुङ र खड्का बहादुर पुलामी (बिक्की) रहेका छन् भने फिल्मकर्मी दल प्रसाद लिङदेन रहेका छन् । उनीहरुलाई प्रमुख अतिथि महावाणिज्यदूत दधिराम भण्डारी र फिप्नाका अध्यक्ष तोरण गुरुङले सम्मान पत्र प्रदान गरेका थिए ।
नेपालमा रेडियो पत्रकारिताको क्षेत्रमा एक दशक सम्म सक्रिय रहेका मच्छेदेवी गुरुङ हाल नेपाली समुदायका अनलाईन पोर्टल एनवाईसी नेपालन्युजका सम्पादक हुन् । यसअघि एभरेष्ट टाइम्समा सक्रिय रहेका गुरुङ नेपाल अमेरिका पत्रकार संघ नेजाका पूर्व कोषाध्यक्ष र उपाध्यक्ष समेत हुन् । यसैगरी पुलामी न्यूयोर्कस्थित नेपाली सामुदायिक मिडिया मकैहाउसका संचालक हुन् भने लिङदेन लामो समयदेखि लिम्बु समुदायको चलचित्र निर्माणमा सक्रिय छन् ।
महासचिव दिपक चौधरीले स्थानीय सरकारका जनप्रतिनिधीहरुसँग समन्वय गरी कार्यकमको संयोजन गरेका थिए । कार्यक्रम संयोजक पुर्ण पाइजा मगरसहित, महासचिव चौधरी, कार्यसमिति र सल्लाहकार सहितको कार्यक्रम व्यवस्थापन समितिले कार्यक्रम व्यवस्थापन गरेको हो । कार्यक्रममा संस्थापक अध्यक्ष कर्मा ग्याल्जेन शेर्पा सहभागी भएका थिए।
कार्यक्रममा द गुरुङ (तमु) सोसाइटी इंक युएसए, तामाङ सोसाइटी अफ अमेरिका, मगर संघ अमेरिका, शेर्पा संघ अमेरिका, किरात याक्थुङ चुम्लुङ अमेरिका, किरात राई सोसाइटी अफ अमेरिका, थारु एष्ड फे्रष्ड्स एशोशिएसन, ढोक्प्या किदुग युएसए, युनाइटेड मुगुम अर्गनाइजेशन इंक, युनाइटेड किरात राई अर्गनाइजेशन अफ अमेरिका, नेवा गुठी न्यू योर्क, ह्योल्मो सोसाइटी अफ अमेरिका, नेपाल आदिवासी जनजाति महिला महासंघ अमेरिका ( फिवना), नेप्लिज मुलवासी मंगोल कम्युनिटी इन अमेरिका, काइन्डिङ सिन्ड लगायत जातिय संस्थाहरु साँस्कृतिक झाँकी र व्यानर सहित उपस्थित भएका थिए । साथै अन्य जातिय संस्थाका प्रतिनिधीहरु समेत सहभागी थिए ।