२ भदौ, काठमाडौं । इरानका एक वरिष्ठ अधिकारीले इजरायलसँगको युद्ध कुनै पनि बेला भड्किन सक्ने चेतावनी दिँदै गत जुनमा १२ दिनसम्म चलेको द्वन्द्वपछिको हालको शान्तिलाई अस्थायी विराममात्र भएको बताएका छन् । “हामी हरेक क्षण मुठभेडका लागि तयार रहनुपर्छ। अहिले हामी युद्धविराम (सम्झौता) मा पनि छैनाँैं”, प्रथम उपराष्ट्रपति मोहम्मद रेजा अरेफले भने, “हामी शत्रुताको अन्त्यको चरणमा छौँ।” गत जुनमा भएको युद्धमा इजरायलले इरानी आणविक तथा सैन्य स्थलका साथै आवासीय क्षेत्रमा बमबारी गरेको थियो जसमा वरिष्ठ कमान्डर र आणविक वैज्ञानिकसहित एक हजारभन्दा बढी व्यक्तिको मृत्यु भएको थियो ।
बदलामा इरानले क्षेप्यास्त्र र ड्रोन आक्रमण गर्दा इजरायलमा दर्जनौँको ज्यान गएको थियो । संयुक्त राज्य अमेरिकाले इरानी आणविक केन्द्रहरूमा बमबारी गरेर युद्धमा सामेल भएको दुई दिनपछि जुन २४ मा युद्ध बन्द गर्ने घोषणा गरेको थियो। तर युद्धविरामलाई औपचारिकता दिने कुनै सम्झौता भएको थिएन, केवल शत्रुतामा अघोषित विराम थियो। इरानका सर्वोच्च नेता अयातुल्लाह अली खामेनीका सैन्य सल्लाहकार याह्या रहिम सफावीले आइतबार इरानी सञ्चारमाध्यमसँग कुरा गर्दै इरानले सबैभन्दा खराब परिस्थितिसँग जुध्ने योजना बनाइरहेको बताए ।
“हामी अहिले युद्धविराममा छैनौं, हामी युद्धको चरणमा छौं, यो कुनै पनि बेला टुट्न सक्छ, हामी र इजरायलीबीच कुनै प्रोटोकल छैन, कुनै नियम छैन, हामी र अमेरिकीबीच कुनै सम्झौता छैन,” उहाँले शार्ग दैनिकमा प्रकाशित आलेखमा गरिएको उद्धरणमा भनेका छन् । “युद्धविरामको अर्थ आक्रमण बन्द गर्नु हो। जुन कुनै पनि समयमा परिवर्तन हुन सक्छ,” उनले भने ।
त्यसयता इरानी अधिकारीहरूले इरानले युद्ध नचाहेको तर अर्को मुठभेडका लागि तयार रहेको बताउँदै आएका छन् । पश्चिमा शक्तिहरूले इरानले आफ्नो आणविक कार्यक्रममार्फत आणविक अस्त्रको पछि लागेको आरोप लगाउँदै आएका छन्। युद्धपछि इजरायल र संयुक्त राज्य अमेरिकाले तेहरानले आफ्नो आणविक स्थलहरू पुनः सुरु गरेमा र आफ्नो आणविक संवद्र्धन कार्यक्रम पुनः सुरु गरेमा इरानमाथि फेरि आक्रमण गर्ने धम्की दिएका थिए।
संयुक्त राष्ट्रसङ्घको आणविक निगरानी निकायले सन् २०१५ मा भएको ऐतिहासिक अन्तर्राष्ट्रिय सम्झौताले निर्धारण गरेको ३.६७ प्रतिशतको सीमाभन्दा धेरै माथि ६० प्रतिशतसम्म युरेनियम संवद्र्धन गर्ने इरान एक मात्र गैरआणविक शक्ति सम्पन्न देश भएको चेतावनी दिएको छ । युरेनियमको संवद्र्धन यो स्तर आणविक हतियारका लागि आवश्यक ९० प्रतिशत भन्दा बढीको कदम हो ।
सन् २०१५ को सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेका बेलायत, फ्रान्स र जर्मनीले गत साता उक्त सम्झौताअन्तर्गत हटाइएका प्रतिबन्धहरू पुनः लागू गर्ने धम्की दिएका थिए। इरानका केही अधिकारीहरूले आणविक अप्रसार सन्धिबाट तेहरान बाहिरिने सङ्केत गरेका छन् भने यसले गम्भीर परिणाम निम्त्याउने चेतावनी इरानले दिएको छ।