काठमाडौं । आफ्नो ७० दशक लामो शासनकालमा ११७ मुलुकको भ्रमण गरेकी बेलायत महारानी एलिजाबेथ द्वितीय दुई पटक नेपाल आएकी थिइन् । नेपाललाई अन्तराष्ट्रिृय रुपमा परिचित गराउने उनका दुबै भ्रमण महत्वपूर्ण थिए । किनकी पश्चिमा मुलुकमा भिडियो अडियो सञ्चारको राम्रो विकास भए पनि नेपालमा भने त्यो सुविधा थिएन । तर, महामारीको नेपाल भ्रमणलाई भब्य बनाउन नेपालले समेत कुनै कसुर बाँकी राखेको थिएन ।
उनी पहिलो पटक सन् १९६१ मा नेपाल आएकी थिइन् । तत्कालिन राजा महेन्द्रले त्रिभुवन विमानस्थलमा स्वागत गरेका थिए । यसको व्यापक प्रचार भएको थियो । त्यसो त महामारी द्धितिया गोर्खालीकै सुरक्षा घेरामा बेलायतको राजदरबारमा हुर्के–बढेकी हुन् । नेपालमा नागरिकस्तरमा समेत उनी लोकप्रिय छिन् । परराष्ट्र मन्त्रालयको रेकर्ड अनुसार एलिजाबेथ द्वितीय र राजकुमार प्रिन्सले सन् १९६१ र १९८६ मा नेपालको दुई पटक भ्रमण गरेका छन् । दोस्रो विश्वयुद्धपछि अमेरिकाले नेतृत्व गरेको पश्चिमा र तत्कालीन सोभियत युनियनबीच शीतयुद्धको समय चलिरहँदा एलिजाबेथ–दम्पती नेपाल आएको थियो ।
नेपाल र बेलायतबीच सन् १८१६ मा सुगौली सन्धि भएलगत्तै दुई मुलुकबीच कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएको हो । नेपालले पहिलो कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरेको मुलुक बेलायत नै हो । त्यसपछि नेपालीहरू ब्रिटिस गोर्खामा भर्ती हुन थालेका हुन् । सन् १९४७ मा बेलायतीहरू भारतलाई स्वतन्त्र छाडेर फर्किने बेलामा तीन मुलुकबीच ब्रिटिस गोर्खामा नेपालीलाई भर्ती लिने त्रिपक्षीय सन्धि भएको थियो । त्यही सन्धिका आधारमा नेपाली अहिले पनि ब्रिटिस गोर्खा र भारतीय गोर्खामा भर्ना भइरहेका छन् । सन् १८१६ देखि नै बेलायतीको सुरक्षामा नेपाली गोर्खाले सहयोग गर्दै आइरहेका छन् । महारानी एलिजाबेथको सुरक्षा जिम्मेवारी पनि नेपालीकै हातमा रहँदै आएको छ ।