काठमाडौं । यस साता लेबनानभर भएको अपत्यारिलो आक्रमणमा हिजबुल्लाहद्वारा प्रयोग गरिएका पेजर र वाकी(टाकी विस्फोटमा ३७ जनाको मृत्यु भएको छ । दुई हजार नौ सयभन्दा बढी घाइते भएका छन् । दुई दिनसम्म भएका यी विस्फोटले इरान समर्थित उग्रवादी समूह हिजबुल्लाहलाई ठूलो धक्का पुगेको छ ।
उसले आफ्नो कट्टर शत्रु इजरायलमाथि आक्रमणको दोष लगाएको छ र बदला लिने प्रतिज्ञा गरेको छ । हिजबुल्लाहका नेता हसन नसरल्लाहले बिहीबार राष्ट्रलाई सम्बोधन गर्ने योजना बनाएका छन् । कुनै प्रतिक्रियाको सङ्केत पाउन सकियोस् भनेर धेरैले उहाँको भाषणलाई ध्यानपूर्वक सुन्ने आशा गरिरहेका छन् ।
मङ्गलबार हिजबुल्लाहका कार्यकर्ताहरुले बोकेको सयौँ पेजर दक्षिण बेरुत, पूर्वी लेबनान र मुलुकको दक्षिणमा समूहको गढमा लगभग एकै समयमा विस्फोट भए । लेबनानका स्वास्थ्यमन्त्री फिरास अबियादले बिहीबार ती विस्फोटले दुई बालबालिकासहित कम्तीमा १२ जनाको मृत्यु भएको र दुई हजार तीन सय २३ जना घाइते भएको जानकारी दिए ।
पछिल्लो तथ्याङ्कअनुसार बुधबार हिजबुल्लाहको नियन्त्रणमा रहेको क्षेत्रमा भएको अर्को विस्फोटको लहरमा यस पटक वाकी(टाकीहरु विस्फोट हुँदा २५ जनाको मृत्यु भयो । छ सय आठ जना घाइते भए । हिजबुल्लाहले आफ्ना २५ सदस्यको मृत्यु भएको घोषणा गरेको छ ।
इजरायलले आक्रमणको बारेमा कुनै टिप्पणी गरेको छैन । यद्यपि पहिलो विस्फोटको लहरअघि इजरायलले प्यालेस्टिनी लडाकू समूह हमाससँग आफ्नो युद्धको लक्ष्यलाई विस्तार गर्दै लेबनानसँगको उत्तरी मोर्चा सुरक्षित गर्ने निर्णय गरेको घोषणा गरेको थियो । हमासको अक्टोबर ७ को आक्रमणपछि इजरायलले हमासद्वारा बन्धक बनाइएका सयौँ मानिसलाई फिर्ता ल्याउने र हमासलाई समाप्त पार्ने प्रतिज्ञा गरेको थियो । अक्टोबरपछि हमासको सहयोगी हिजबुल्लाहले पनि लेबनान–इजरायल सीमामा इजरायली सेनासँग लगभग दैनिक गोलीबारी गरिरहेको छ ।
आक्रमणहरुको प्रभावकारिता यसको असामान्य प्रकृतिबाट उत्पन्न हुन्छ । यसमा हिजबुल्लाहको सञ्चार उपकरणहरुलाई हतियारमा रुपान्तरण गरिएको थियो । विश्लेषकहरुका अनुसार विस्फोटक सामग्रीहरु हिजबुल्लाहसम्म पुर्याउनुअघि सम्भवतः पेजरमा राखिएका थिए । एक सुरक्षा अधिकारीका अनुसार लेबनानी अनुसन्धानका प्रारम्भिक निष्कर्षले पेजरहरूलाई ‘ट्र्याप’ पारिएको पत्ता लगाएको छ ।
“उपकरणहरु पूर्व(प्रोग्राम गरिएको थियो र ब्याट्रीको नजिक विस्फोटक सामग्री राखिएको थियो भन्ने डेटाले देखाउँछ”, संवेदनशील विषयमा चर्चाका लागि नाम नछाप्ने शर्तमा ती अधिकारीले भने । हिजबुल्लाहसँग निकट स्रोतले नाम उल्लेख नगर्ने शर्तमा पेजरहरु ‘हालै आयात गरिएको’ र “स्रोतमा तोडफोड गरिएको’ जस्तो देखिएको बतायो ।
न्युयोर्क टाइम्सले बुधबार विस्फोट भएका पेजरहरु ताइवानी निर्माता गोल्ड अपोलोबाट अर्डर गरिएको रिपोर्ट गरेपछि कम्पनीले उसको पेजरको उत्पादन हङ्गेरीको साझेदार बिएसी कन्सल्टिङ केएफटीले गरेको बताएको छ । बुडापेस्टमा सरकारी प्रवक्ताले कम्पनी ‘हङ्गेरीमा कुनै निर्माण वा सञ्चालन स्थल नरहेको एक व्यापारिक मध्यस्थ थियो’ भनेका छन् । जापानी कम्पनी आइकमले बुधबारको विस्फोटमा प्रयोग भएको भनिएको वाकी(टाकी मोडेलको उत्पादन लगभग १० वर्षअघि रोकिएको जानकारी दिएको छ ।