काठमाडौं । विस्फोटक पदार्थ पत्ता लगाउने वीरतापूर्ण कार्यका लागि स्वर्ण पदक पाएको चर्चित मुसा मागावाको आठ वर्षको उमेरमा मृत्यु भएको छ।
पाँच वर्ष लामो सेवामा मागावाले क्याम्बोडियामा १०० भन्दा बढी ल्याण्डमाइन अर्थात जमिनमुनि बिछ्याइएको विस्फोटक र अन्य विस्फोटक पदार्थ पत्ता लगाएको थियो। उसले वीरताका लागि पीडीएसए मेडल फर ग्यालेन्ट्री नामक स्वर्ण पदक पनि प्राप्त गरेको थियो ।
माइनहरू पत्ता लगाउन भन्दै मगावालाई बेल्जियन च्यारिटी एपोपोले प्रशिक्षण दिएको थियो । च्यारिटीले ‘अफ्रिकन जाइन्ट पोच र्याट’ को गत सप्ताहान्तमा निधन भएको जानकारी दिएको छ । गत हप्ता मगावाको स्वास्थ्य अवस्था सामान्य भए पनि सप्ताहको अन्त्यतिर उनी धेरै सुत्ने र कम खाने भएको च्यारिटीले जनाएको छ ।
तान्जानियामा हुर्किएका मगावालाई एक वर्षको प्रशिक्षणपछि कम्बोडिया लगिएको थियो । जहाँ उनको बम सुँघ्ने करियरको सुरुवात भएको थियो ।
दक्षिण पूर्वी एसियाली राष्ट्रमा ६० लाखभन्दा बढी माइन रहेको बताइन्छ । विस्फोटकमा रहेको रसायनिक पदार्थलाइै सुँघेर पत्ता लगाउन सक्ने गरी प्रशिक्षित गरिएका मगवाले १ लाख ४१ हजार वर्ग मिटर क्षेत्रफललाई विस्फोटक मुक्त बनाएका थिए ।
मगावाको तौल १.२ किलोग्राम रहेको थियो भने लम्बाई ७० सेन्टिमिटर रहेको थियो । अन्य मुसाको तुलनामा ठूलो भए पनि माइनको माथि हिँड्दा विस्फोट हुनका लागि भने उनको तौल कम नै थियो । सन् २०२० मा उनलाई पीडीएसए गोल्ड मेडल प्रदान गरिएको थियो ।
अपोपोले ७७ वर्षको इतिहासमा मुसालाई यो पदक दिएको पहिलो पटक थियो। मगावाले गत जुनदेखि वृद्ध उमेरका कारण काम गर्न छोडेको थियो।
अपोपोले हिरोर्याट भनिने यस्ता मुसालाई सन् १९९० को दशकदेखि नै तालिम दिन थालेको हो।
-बिबिसी