३ असार, काठमाडौं । इजरायलले गरेको आक्रमणका क्रममा इरानको नातान्ज आणविक स्थलको भूमिगत भागमा ‘प्रत्यक्ष प्रभाव’ परेको संयुक्त राष्ट्रसङ्घको आणविक निगरानी निकायले मङ्गलबार जनाएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जा एजेन्सी (आइएइए) ले युरेनियम संवद्र्धन केन्द्रको जमिनभन्दा माथिको भाग र विद्युतीय संरचनामा क्षति पुगेको प्रारम्भिक अनुमान गर्दै यसको कुनै सङ्केत नभएको बताएको थियो ।
“शुक्रबारको आक्रमणपछि सङ्कलन गरिएको स्याटेलाइट तस्वीरको निरन्तर विश्लेषणको आधारमा आइएइएले नतान्जमा भूमिगत संवर्धन कक्षहरूमा प्रत्यक्ष प्रभावहरू सङ्केत गर्ने थप जानकारी पहिचान गरेको छ,” आइएइएले एक्समा सम्प्रेषित एक विज्ञप्तिमा भनिएको छ। आईएईएले यस विषयमा थप विवरण उपलब्ध गराएको छैन । नातान्जले आफ्ना दुई संवद्र्धन प्लान्टहरूमा युरेनियम संवद्र्धन गर्न प्रयोग गरिने ७० वटा उपकरणहरूलाई पू्रयोगमा ल्याएको छ । तीमध्ये एउटा प्लान्ट भूमिगत छ ।
तेहरानले आणविक अस्त्र विकास गर्न लागिेको भनी गरिएका दावीहरूको खण्डन गर्दै आएको छ तर ६० प्रतिशतसम्म युरेनियमलाई संवद्र्धन गर्दै आएको छ । यो मात्रा सन् २०१५ मा अमेरिका र इरानले प्रमुख शक्तिराष्ट्रहरूसँग गरेको सम्झौताले निर्धारण गरेको ३.६७ प्रतिशतको सीमाभन्दा निकै बढी हो ।
एरानले तीनदेखि पाँच प्रतिशतसम्म प्रवद्र्धित युरेनियमको प्रयोग आणविक ऊर्जा प्लान्टलाई विद्युत् उत्पादनका लागि प्रयोग गरिएको २० प्रतिशतसम्म संवर्धित युरेनियमलाई चिकित्सा प्रयोग (क्यान्सर रोगको निदान) का लागि आइसोटोप उत्पादन गर्न प्रयोग गरिएको जनाउने गरेको छ। आणविक बम निर्माण गर्न संवर्धनलाई ९० प्रतिशतमा धकेल्नुपर्छ । आईएईएका प्रमुख राफेल ग्रोसीले आफू तत्काल इरान जान इच्छुक रहेको बताएका छन् ।